Trước thách thức từ suy thoái kinh tế, chi phí tăng cao, nhiều doanh nghiệp đang đặt câu hỏi: liệu có chính sách hỗ trợ giảm hoặc tạm dừng đóng bảo hiểm xã hội (BHXH)? Câu trả lời đã được làm rõ qua Nghị định 158/2025/NĐ‑CP – mở “cửa” hỗ trợ mật thiết nhằm đảm bảo quyền lợi doanh nghiệp mà vẫn giữ vững an sinh xã hội.
1. Căn cứ pháp lý rõ ràng
- Nghị định 158/2025/NĐ‑CP ban hành ngày 25/06/2025, hướng dẫn cụ thể Luật BHXH 2024, có hiệu lực từ 01/07/2025, quy định doanh nghiệp “có thể tạm dừng đóng BHXH trong một số trường hợp đặc biệt” như thay đổi cơ cấu, công nghệ, hoặc khủng hoảng kinh tế – xã hội.
- Trên thực tế, từ đầu năm 2025, BHXH tỉnh/thành và các cơ quan chức năng đã chủ động đề xuất và áp dụng các biện pháp hỗ trợ phù hợp khi doanh nghiệp thực sự khó khăn tài chính.
2. Doanh nghiệp được hỗ trợ như thế nào?
- Giảm đóng BHXH khi bị ảnh hưởng nặng nề: Nếu doanh nghiệp gặp các sự kiện bất khả kháng như thiên tai, đại dịch hoặc khủng hoảng kinh tế sâu, cơ quan BHXH có thể xem xét giảm tỷ lệ đóng bắt buộc theo đề xuất của địa phương và căn cứ thực tế doanh thu – lợi nhuận.
- Tạm dừng đóng BHXH trong thời gian nhất định
Doanh nghiệp bị ngừng hoạt động hoặc phải điều chỉnh cơ cấu/làm việc do khó khăn > 1 tháng → có quyền đề nghị tạm dừng đóng BHXH trong giai đoạn đó. - Lộ trình hỗ trợ linh hoạt
Các địa phương như TP.HCM đã áp dụng cách tiếp cận “mềm dẻo”: kết hợp tư vấn kế hoạch trả nợ và giảm mức đóng, thay vì xử phạt ngay cho doanh nghiệp nhỏ
3. Điều kiện để được giảm/tạm dừng
- Doanh nghiệp chứng minh khó khăn thực tế, ví dụ:+Thay đổi cơ cấu hoặc công nghệ sản xuất;
+ Suy thoái kinh tế làm giảm nghiêm trọng đơn hàng, doanh thu. - Phải dừng hoạt động ít nhất 1 tháng trở lên, hoặc có kế hoạch điều chỉnh sản xuất – kinh doanh.
- Nộp hồ sơ đề nghị theo mẫu và được cơ quan BHXH hoặc chính quyền địa phương phê duyệt.
4. Lợi ích và cảnh báo
5. Khuyến nghị hành động - Doanh nghiệp nên làm gì?
-
Thường xuyên theo dõi biến động kinh doanh để kịp thời đánh giá nhóm nguy cơ đủ điều kiện hỗ trợ.
-
Lập hồ sơ rõ ràng, đầy đủ bằng chứng (báo cáo tài chính, vắng đơn hàng, giấy tờ giãn dãn nhân sự…) để trình cơ quan BHXH địa phương.
-
Liên hệ sớm với BHXH và chính quyền địa phương để được hướng dẫn, thay vì chờ “tự thân” quyết định giảm hay dừng đóng.
-
Tính kỹ hậu quả quyền lợi người lao động, đặc biệt kỳ đóng BHXH, trợ cấp khi hưởng chế độ… nếu thực sự phải tạm dừng.
Chính sách giảm và tạm dừng đóng BHXH theo Nghị định 158/2025/NĐ‑CP là tín hiệu tích cực, thể hiện sự linh hoạt và nhân văn của pháp luật. Tuy nhiên, doanh nghiệp phải chủ động “thật” về hoàn cảnh để được hỗ trợ đúng đối tượng và không vi phạm pháp luật. Đồng thời, người lao động vẫn cần nắm rõ quyền lợi của mình để đảm bảo không bị ảnh hưởng trong các giai đoạn đặc thù này.
Việc này không chỉ giúp doanh nghiệp vượt “bão” tài chính mà còn góp phần giữ vững hệ thống bảo vệ an sinh xã hội của toàn quốc.
